Komunikacja bez barier

Celem działań Zarządu Transportu Miejskiego jest nieustanne dążenie do tego, aby transport miejski był bezpieczny, wygodny i przyjazny dla wszystkich pasażerów. Wiele z tych działań jest podejmowane dla ułatwienia podróżowania osobom, którym poruszanie się w przestrzeni miejskiej sprawia trudność. W tej grupie są nie tylko osoby korzystające z wózków inwalidzkich, są to także osoby starsze, osoby czasowo lub stale poruszające się o kulach, kobiety w ciąży, osoby z dysfunkcją narządu wzroku lub słuchu, a także rodzice z małymi dziećmi w wózkach.

Po Warszawie jeździ coraz więcej nowoczesnego taboru – niskopodłogowe autobusy z wysuwanymi klapami ułatwiającymi wjazd wózka do pojazdu oraz tzw. funkcją przyklęku. Do nowoczesnych tramwajów typu Swing oraz Jazz także łatwiej jest wejść osobom z niepełnosprawnością, starszym i rodzicom z dzieckiem w wózku.

Wszystkie autobusy, metro, SKM oraz około 60 proc. tramwajów są przystosowane do przewozu osób z niepełnosprawnością. Z tych udogodnień korzystają również rodzice z małymi dziećmi w wózkach.

Podróżowanie jest znacznie łatwiejsze, jeżeli pasażer, również ten z niepełnosprawnością, jest dobrze poinformowany. Każdy nowy pojazd (autobus, tramwaj, metro) jest wyposażany w wyświetlacze elektroniczne oraz informację głosową o trasie i przystankach.

Autobusy oraz tramwaje niskopodłogowe wyposażone są w platformę ułatwiającą wprowadzenie wózka do pojazdu. Znajduje się ona w drugich, licząc od kabiny prowadzącego, drzwiach.

Pasażer powinien zasygnalizować prowadzącemu potrzebę skorzystania z platformy. Służą do tego przyciski znajdujące się na zewnątrz, na lub przy drzwiach oraz wewnątrz przy miejscu wyznaczonym do przejazdu osoby na wózku inwalidzkim. Przyciski oraz miejsce są oznaczone piktogramem wózka inwalidzkiego.

Bezpieczne podróżowanie osobom z niesprawnością ruchową zapewnia wyznaczone miejsce ze specjalnym oparciem oraz pasami bezpieczeństwa.

Autobusy niskopodłogowe mają również możliwość obniżenia progu wejścia, aby zmniejszyć różnicę pomiędzy krawężnikiem a progiem. Jest to ułatwienie dla osób mającymi trudności w poruszaniu się.

W pojazdach znajdują się również przyciski z napisami w alfabecie Braille’a, aby ułatwić podróż osobom niewidomym.

Informacja głosowa o trasie i przystankach jest dostępna w nowoczesnych tramwajach oraz autobusach. Komunikaty podają nazwę aktualnego przystanku oraz po ruszeniu z przystanku nazwę następnego. Na zewnątrz jest możliwość zaprezentowania numeru linii oraz kierunku docelowego.

Kursy pojazdów niskopodłogowych są oznaczone w rozkładzie jazdy ramką wokół godziny odjazdu. Często zdarza się, że linie obsługiwane są w całości taborem niskopodłogowym. Wtedy odpowiednia informacja znajduje się pod godzinami odjazdów.

Każda stacja metra ma windę umożliwiającą transport pomiędzy powierzchnią a peronem. Na części stacji windy są zainstalowane tylko na południowych głowicach wejściowych. Windy są oznaczone wyraźnym piktogramem.

Osoby z niepełnosprawnościami, osoby na wózkach inwalidzkich, osoby z wózkami dziecięcymi oraz osoby przewożące bagaż (w tym rower) o wielkości uniemożliwiającej przejście przez bramki biletowe mogą korzystać z wyjść bezpieczeństwa. Należy jednak pamiętać, że przebywanie w strefie biletowej dozwolone jest tylko z ważnym biletem.

W każdym wagonie metra jest dostępny system głosowego zapowiadania kolejnych stacji, a w nowszych wagonach komunikaty prezentowane są również na wyświetlaczach elektronicznych.

Na stacjach i peronach znajdują się specjalne oznakowani poziome ułatwiające poruszanie się osobom niewidomym.

Widząc osoby z niepełnosprawnością, starsze, z trudem poruszające się, a także rodziców z wózkami dziecięcymi sprawdźmy, czy nie potrzebują naszej pomocy.

Zarząd Transportu Miejskiego w Warszawie zarządza trzema węzłami przesiadkowymi, które pełnią dodatkowo funkcję dworców autobusowych.

W obrębie tych obiektów jest udzielana pomoc pasażerom z niepełnosprawnościami oraz osobom o ograniczonej sprawności ruchowej, w celu ułatwienia skorzystania z usług przewoźników.
W związku z tym na terenie dworców wyznaczone zostały specjalne miejsca, gdzie podróżny powinien się stawić najpóźniej na 30 minut przed planowanym odjazdem.

Aby pomoc mogła zostać udzielona należy najpierw zgłosić podróż.

Poniżej prezentujemy cztery filmy pokazujące standardy zachowań wobec osób z niepełnosprawnością. Obrazy przygotowane przez Stowarzyszenie Integracja ukazują w prosty i przejrzysty sposób, jakich zachowań należy unikać, a jakie będą pomocne w kontakcie z osobami z niepełnosprawnością. Krótkie filmy instruktażowe odnoszą się do różnych rodzajów dysfunkcji, jakie mogą nas dotknąć. Osoby z niepełnosprawnością narządu wzroku i słuchu, niepełnosprawni ruchowo, intelektualnie są wśród nas – także w środkach transportu publicznego. Wspólnie zadbajmy, by podróż komunikacją miejską była dla nich jak najłatwiejsza.

Pierwszy z filmów ukazuje problemy osób z niepełnosprawnością ruchową. Osoby poruszające się na wózkach lub o kulach potrzebują naszej szczególnej uwagi i życzliwości w pokonywaniu barier architektonicznych. Niskopodłogowe pojazdy i odpowiednia infrastruktura, to tylko jeden z aspektów, potrzeba również ludzkiej życzliwości.

Osoby z niepełnosprawnością intelektualną wymagają szczególnej wrażliwości. Nie przechodźmy obojętnie obok osób, które potrzebują naszej pomocy, chociażby przy obsłudze biletomatu.

Trzeci z filmów ukazuje problemy osób z niepełnosprawnością wzrokową. Choć stale modernizujemy tabor stołecznej komunikacji, a w pojazdach komunikacji lektor czyta kolejne nazwy przystanków, na przystanku osoby niedowidzące często potrzebują pomocy. Nie bójmy się podejść do osoby z białą laską i zadeklarować pomoc w odczytaniu rozkładu jazdy czy podać jej numer nadjeżdżającego tramwaju.

Ostatni z filmów dotyka problemów osób z niesprawnością słuchu. Ich obecność w przestrzeni miejskiej może być zupełnie niedostrzegalna. Nie unikajmy kontaktów z takimi. Choć w siedzibie ZTM przy ul. Żelaznej zainstalowany jest tłumacz języka migowego, to właśnie Państwo na przystanku autobusowym za pomocą kartki i długopisu możecie pomóc w odnalezieniu właściwej drogi do celu.

„Savoir-vivre wobec osób z niepełnosprawnością”

Przedstawiamy zbiór kilkunastu ilustracji prezentujących sceny z codziennego życia osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. W przygotowanej przez Fundację Integracja broszurce „Savoir-vivre wobec osób z niepełnosprawnością” znajdą Państwo podpowiedź, jak możecie prosto i łatwo nawiązać aktywny kontakt z takimi osobami. Nie tylko w środkach komunikacji miejskiej.